Olbrycht Strumieński, który urodził się w pierwszej połowie XVI wieku w Mysłowicach na Śląsku, to postać znacząca w historii polskiej literatury oraz inżynierii. Jako pisarz, Strumieński wniósł istotny wkład do polskojęzycznej literatury specjalistycznej.
Warto podkreślić, że jego najważniejszym osiągnięciem jest pierwsze w kraju dzieło poświęcone hodowli ryb, co miało istotne znaczenie dla rozwoju akwakultury w Polsce. Poza tym, był również związany z tematyką inżynierii lądowej, przez co jego prace miały wpływ na rozwój technologii w tej dziedzinie.
Strumieński zmarł przed rokiem 1609, ale jego dziedzictwo pozostaje istotnym elementem polskiej kultury i nauki.
Życiorys
Olbrycht Strumieński to postać, której historia sięga Mysłowic na Śląsku, miejsce jego narodzin, jednak dokładna data urodzin pozostaje nieznana. Wczesne lata życia spędził w Mysłowicach, gdzie kształcił się w szkole parafialnej, funkcjonującej od XV wieku, znanej z wysokiego poziomu nauczania.
Wśród absolwentów tej szkoły był także inny uznawany śląski twórca, Walenty Roździeński, który zasłynął jako autor jednej z najwcześniejszych publikacji poświęconych hutnictwu, zatytułowanej Officina ferraria.
Strumieński pełnił znaczne role w administracji, będąc urzędnikiem i zarządcą dóbr w Balicach, miejscowości leżącej w pobliżu Krakowa. Te dobra należały do ówczesnego wojewody krakowskiego, a także marszałka koronnego, Jana Firleja. O swoich obowiązkach i doświadczeniach wspomniał w przedmowie do swojego dzieła.
Dzieła
Olbrycht Strumieński był ważnym autorem, który w 1573 roku opublikował książkę w oficynie Łazarza Andrysowicza, noszącą tytuł O sprawie, sypaniu, wymierzaniu i rybieniu stawów, także o przekopach, o ważeniu i prowadzeniu wody. Praca ta opierała się na jego osobistych praktykach oraz doświadczeniach w dziedzinie hodowli ryb. Oprócz poruszenia kwestii związanych z techniką rybołówstwa, dzieło omawia także aspekty techniczne dotyczące budowy grobli, młynów oraz przepustów wodnych. Uznawane jest za pierwszy podręcznik dotyczący budownictwa wodnego i inżynierii lądowej w języku polskim oraz jedno z najbardziej wyczerpujących opracowań na ten temat w XVI-wiecznej Europie.
W późniejszym czasie dzieło to zostało przepisane i opublikowane przez Stanisława Stroynowskiego w 1609 roku jako Opisanie porządku stawowego. Kolejne wydanie tekstu Strumieńskiego miało miejsce w 1897 roku, kiedy to Feliks Kucharzewski wprowadził go do serii „Biblioteka Pisarzów Polskich” pod patronatem Akademii Umiejętności w Krakowie. W przedmowie do tego wydania zwrócił uwagę na wartości pracy autora, stwierdzając:
„… z prostotą i gruntownością, podał w swym dziełku wyniki własnej praktyki, dotyczące poziomowania, robót ziemnych, budowy stawów, grobel i upustów.”
Przypisy
- KucharzewskiK. Feliks KucharzewskiK., Olbrychta Strumieńskiego o sprawie, sypaniu, wymierzaniu i rybieniu stawów, wyd. 1897 [online], polona.pl [dostęp 23.07.2019 r.]
- Kucharzewski 1897 ↓.
- a b Iłowiecki 1981 ↓, s. 58.
- a b Strumieński 1573 ↓.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Antoni Cofalik | Zygmunt Zgraja | Olek Świerkot | Adam Golec | Grzegorz Niemczuk | Damian Holecki | Jolanta Fraszyńska | Bruno Wioska | Alojzy Mol | Andrzej Nardelli | Jacek Kuderski | Piotr Bajtlik | Julia Wyszyńska | Artur Rojek | Mirosław Książek | Wojciech Kuderski | Grzegorz Heromiński | Maria Obremba | Jan Klemens | Bogdan PreczOceń: Olbrycht Strumieński