Kaplica grobowa rodziny Klausów w Mysłowicach


Kaplica grobowa rodziny Klausów w Mysłowicach to ważny zabytek architektury, który znajduje się na terenie tzw. „starego cmentarza”. Ulokowana jest przy ulicy Mikołowskiej, w dzielnicy Mysłowice Centrum, stanowi przykład stylu neogotyckiego, który był popularny w XIX wieku.

Budowa tej kaplicy miała miejsce w latach 1870–1871, a jej architektura odzwierciedla nie tylko walory estetyczne, ale także dużą wartość historyczną.

Wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego, kaplica ta jest często odwiedzana przez turystów oraz osoby zainteresowane historią regionu.

Historia

W 1811 roku w Mysłowicach, na rogu późniejszych ulic Oświęcimskiej i Mikołowskiej, powstał cmentarz rzymskokatolickiej parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa. W latach 1870-1871 zrealizowano tam budowę kaplicy grobowej, która została ufundowana przez Antona Klausa, lokalnego przemysłowca i właściciela wielu kopalń w Mysłowicach. Jego rodzina, w ramach budowy kaplicy, wydała na nabycie miejsca na cmentarzu kwotę 1000 talarów. Ta suma została później przekazana księdzu Eduardowi Kleemannowi, proboszczowi mysłowickiej parafii, i wykorzystana na remont murów cmentarza.

W 1909 roku we wspomnianej kaplicy spoczął ks. Franciszek Klaszka, budowniczy kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa. W latach 70. XX wieku dokonano przekształcenia kaplicy w miejsce wiecznego spoczynku dla księży związanych z mysłowicką parafią. W tym czasie szczątki księży zostały ekshumowane z nowego cmentarza, a na fasadzie kaplicy umieszczono płyty epitafijne, upamiętniające ich życie i służbę.

Dnia 18 września 2003 roku kaplica zyskała status zabytku i została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych, co świadczy o jej znaczeniu historycznym i kulturowym dla regionu.

Charakterystyka

Kaplica grobowa rodziny Klausów jest usytuowana na tzw. „starym cmentarzu” przy ulicy Mikołowskiej w Mysłowicach, w obrębie dzielnicy Mysłowice Centrum. Zlokalizowana tuż przy głównej alei nekropolii, skierowana jest fasadą ku wschodowi i jest jedną z większych konstrukcji w tejże okolicy.

Obiekt został wzniesiony jako murowana budowla z piaskowca, która z zewnątrz szczyci się ciosami kamiennymi i detalami również z piaskowca, podczas gdy wnętrze zostało otynkowane. Kaplica ma formę prostokątną, a jej zachodnia część kończy się trójbocznie. Pokryta jest dachem dwuspadowym z papy, a część zachodnia ma dach trójspadowy. Powierzchnia użytkowa obiektu wynosi 14 m², a jego kubatura to 90 m³.

W zakresie stylu architektonicznego, kaplica reprezentuje natchnienie neogotyckie. Jej elewacja oszkarpowana jest i zwieńczona pinaklami, które zdobią trójkątne pola. Fasada budowli jest jednoosiowa, a na jej frontowej ścianie znajduje się portal drzwiowy z kratą, który charakteryzuje się dekoracyjnymi elementami w postaci rybich łusek oraz podziałem krzyżowym. Oprócz tego, przed portalem umiejscowione są wielostopniowe kamienne schody. Nad drzwiami umieszczono inskrypcję z napisem „Familie Klausa/1870”, natomiast ponad nią znajduje się witrażowa rozeta z czwórliściem.

W elewacji zachodniej wyróżniają się także niewielkie okna w kształcie trójliścia, które dopełniają całość estetyczną obiektu. Wnętrze kaplicy charakteryzuje się jednoprzestrzennym układem, z dwuprzęsłową konstrukcją oraz wyodrębnioną częścią ołtarzową i kryptą. Posadzka jest marmurowa, w odcieniach czarno-kremowych. W środku znajduje się neogotycki ołtarz, który ma postać mensy krzyżowej z krucyfiksem, jak również secesyjna stela nagrobna Ernesta Breslera.

Obiekt ten jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A/93/03, co zapewnia mu odpowiednią ochronę prawną. Użytkownikiem kaplicy jest rzymskokatolicka parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 01.03.2023 r.]
  2. Urząd Miasta Mysłowice: Zintegrowany System Informacji Przestrzennej Miasta Mysłowice – CRD MIIP. zsip.myslowice.pl. [dostęp 02.01.2024 r.]
  3. Ewelina Śmigiel: Kaplica grobowa rodziny Klaussów. zabytek.pl, 14.09.2018 r. [dostęp 07.02.2024 r.]
  4. Luiza Rotkegel: Tajemnice starego cmentarza. mdhmyslowice.pl, 28.10.2011 r. [dostęp 07.02.2024 r.]
  5. Kudera 1934 r., s. 183.
  6. Kontna i Caban 2020 r., s. 1.
  7. Kontna i Caban 2020 r., s. 2.
  8. Kontna i Caban 2020 r., s. 3.
  9. Gminny… 2021 r., s. 36.
  10. Witecka 2008 r., s. 115.

Oceń: Kaplica grobowa rodziny Klausów w Mysłowicach

Średnia ocena:4.61 Liczba ocen:19